W ostatnich badaniach naukowych skupiono się na ketokonazolu, substancji czynnej stosowanej w leczeniu infekcji grzybiczych. Badania te dostarczają nowych, istotnych informacji na temat farmakokinetyki i metabolizmu ketokonazolu po podaniu miejscowym do oczu, co może otworzyć nowe możliwości terapeutyczne w leczeniu keratopatii grzybiczej. Oczywiście, ze względu na potencjalne toksyczne działanie wątroby po podaniu doustnym, konieczne jest zbadanie alternatywnych metod podania, takich jak krople do oczu.
Farmakokinetyka ketokonazolu po podaniu do oczu
Badanie przeprowadzono na dziewięciu szczurach rasy Sprague-Dawley, którym podano 300 µg ketokonazolu w postaci kropli do oczu. Analizowano próbki krwi, rogówki, siatkówki oraz ciała szklistego w trzech punktach czasowych: 5, 30 i 120 minut po podaniu. Wyniki wykazały, że średnie stężenie ketokonazolu w osoczu wyniosło 445 ng/mL w 5 minut po podaniu, a w tkankach ocznych stężenie wynosiło odpowiednio 423 µg/g w rogówce, 4.96 µg/g w siatkówce oraz 1.19 µg/g w ciele szklistym.
Zmiany stężenia ketokonazolu w czasie
W miarę upływu czasu stężenie ketokonazolu w tkankach ocznych oraz osoczu malało. Po 120 minutach średnie stężenie w osoczu wyniosło 38.4 ng/mL, a w rogówce, siatkówce i ciele szklistym odpowiednio 8.36, 0.0944 i 0.116 µg/g. Wyniki te sugerują, że ketokonazol jest szybko wchłaniany przez tkanki oczne, co może być korzystne w leczeniu infekcji grzybiczych.
Metabolizm ketokonazolu w organizmie szczura
W badaniach zidentyfikowano dziewięć metabolitów ketokonazolu w osoczu szczurów. Dwa z nich, M3 (O-dealkilowany metabolit) oraz M11 (metabolit dehydrogenowany), były najczęściej występującymi metabolitami, stanowiącymi odpowiednio 5.0% i 5.8% całkowitej masy. W rogówce zidentyfikowano jedenaście metabolitów, a w siatkówce i ciele szklistym po dwa metabolity. M2, będący metabolitem O-dealkilowanym i zhydrogenowanym, był dominującym metabolitem w rogówce i siatkówce, podczas gdy M3 i M11 dominowały w osoczu.
Wnioski dotyczące metabolizmu
Obserwowane szlaki metaboliczne obejmowały O-dealkilację, mono-oksydację oraz dehydrogenację. Badania wykazały, że ketokonazol pozostaje dominującym składnikiem w rogówce, siatkówce i ciele szklistym, co sugeruje jego potencjalną skuteczność w leczeniu chorób oczu. Co ciekawe, metabolit N-deacetylowany ketokonazolu (DAK) nie został wykryty w osoczu, co sugeruje, że ryzyko toksyczności wątrobowej jest niskie po podaniu miejscowym.
Znaczenie wyników badań dla praktyki klinicznej
Wyniki tego badania mogą mieć istotne znaczenie dla praktyki klinicznej, zwłaszcza w kontekście leczenia keratopatii grzybiczej. Dzięki wysokiemu stężeniu ketokonazolu w tkankach ocznych, podanie miejscowe może stanowić skuteczną alternatywę dla tradycyjnych metod leczenia, które często wiążą się z ryzykiem działań niepożądanych. Warto podkreślić, że dalsze badania są niezbędne, aby potwierdzić te wyniki i ocenić bezpieczeństwo oraz skuteczność ketokonazolu w terapii miejscowej.
Podsumowanie
Badania nad ketokonazolem wykazały, że substancja ta ma potencjał do skutecznego leczenia keratopatii grzybiczej poprzez podanie miejscowe. Wysokie stężenia ketokonazolu w rogówce, siatkówce i ciele szklistym oraz zidentyfikowane metabolity wskazują na korzystny profil farmakokinetyczny tej substancji. Z uwagi na ograniczenia związane z doustnym podawaniem ketokonazolu, badania te otwierają nowe możliwości terapeutyczne w leczeniu chorób oczu.
Bibliografia
Pu Jiang, He Jinsong, Xue Ru, Gao Ruiqi, Yu Yaoming and Feng Wanyong. Pharmacokinetics and metabolism of ketoconazole after single ocular instillation in Sprague-Dawley rats. ADMET & DMPK 2024, 12(6), 943-955. DOI: https://doi.org/10.5599/admet.2387.
